Copa-Cogeca do von der Leyen: Historyczna pomyłka?

- Społeczność rolnicza wciąż zmaga się z licznymi przeszkodami, takimi jak niepewna sytuacja geopolityczna, wysokie ceny energii, niepewność prawna i bardziej rygorystyczne przepisy środowiskowe. Chociaż rolnicy poczynili znaczne postępy w zakresie poprawy wydajności i redukcji emisji, nadal borykają się z rosnącymi kosztami i nieuczciwą konkurencją, która obniża ich dochody i utrudnia utrzymanie konkurencyjności - czytamy w liście. - Zwracamy się z uprzejmą prośbą o zorganizowanie spotkania z Panią w celu kontynuowana dialogu, który zrodził się z protestów rolników, jakie odbywały się w 2024 r. Choć okno możliwości się zmniejsza, wciąż ufamy, że obecnie czas na dialog, a nie na zaniechanie.

Całą treść listu otwartego zamieszczamy poniżej.

List otwarty do przewodniczącej Komisji Europejskiej Ursuli von der Leyen

Historyczna pomyłka? Osłabianie architektury pierwszej unijnej wspólnej polityki — WPR — w sposób nieunikniony obniży bezpieczeństwo UE.

Szanowna Pani Przewodnicząca,

W czasach niestabilnej sytuacji geopolitycznej, niepewności gospodarczej oraz rosnących wyzwań społecznych, silny i odporny sektor rolny jest nie tylko sektorem strategicznym. To filar, który podtrzymuje całą strukturę bezpieczeństwa UE. Jako Copa i Cogeca wraz z naszymi członkami, reprezentującymi głos rolników i spółdzielni rolnych, jesteśmy niezwykle oddani idei zapewniania bezpieczeństwa żywnościowego, zrównoważoności oraz stabilności gospodarczej i społecznej 450 milionom obywateli UE i nie tylko.

Choć zeszłoroczne protesty, które przetoczyły się przez całą Europę, miały inne podłoże, obnażyły one wrażliwe punkty naszych społeczności, którym przychodzi się mierzyć ze skumulowanymi i często sprzecznymi skutkami wdrażanych polityk, i to w coraz trudniejszej rzeczywistości rynkowej.

Niedawno powstała Wizja UE dla przyszłości rolnictwa i żywności słusznie uznaje strategiczne znaczenie naszego sektora. Nie inaczej jest w przypadku nowego programu strategicznego Rady czy wytycznych politycznych KE na kadencję 2024-2029, które uznają nieodzowny wkład rolników oraz społeczności wiejskich w tkanki społeczną i gospodarczą UE.

Społeczność rolnicza wciąż zmaga się z licznymi przeszkodami, takimi jak niepewna sytuacja geopolityczna, wysokie ceny energii, niepewność prawna i bardziej rygorystyczne przepisy środowiskowe. Chociaż rolnicy poczynili znaczne postępy w zakresie poprawy wydajności i redukcji emisji, nadal borykają się z rosnącymi kosztami i nieuczciwą konkurencją, która obniża ich dochody i utrudnia utrzymanie konkurencyjności.

Jak Szanowna Pani Przewodnicząca słusznie podkreśliła: wchodzimy w nową erę zbrojenia, w której Europa jest zmuszona wziąć większą odpowiedzialność za swoje bezpieczeństwo. W tym duchu uważamy, że nie można mówić o bezpieczeństwie, pomijając kwestię bezpieczeństwa żywnościowego ani o strategicznej niezależności bez niezależności żywieniowej.

Z tego względu nasze ogromne obawy wzbudzają pojawiające się od niedawna dyskusje dot. reformy unijnego finansowania poprzez utworzenie jednolitego funduszu, co oznaczałoby de facto likwidację funduszy EFRG i EFRROW, które stanowią filary Wspólnej Polityki Rolnej (WPR). Reforma ta wprowadziłaby fundamentalne zmiany w obrębie zarządzania kolejnymi Wieloletnimi Ramami Finansowymi (WRF) oraz poważnie osłabiłaby WPR, która wciąż stanowi filar unijnej konkurencyjności oraz suwerenności żywieniowej.

Odejście od dwufilarowej struktury WPR, opartej na EFRG i EFRROW, oraz utworzenie pojedynczego programu dla każdego państwa członkowskiego doprowadzi do dalszej utraty wspólnotowości w unijnej polityce. Decyzja ta nie tylko jeszcze bardziej osłabi to jednolity rynek, ale także będzie miała daleko idące konsekwencje dla produkcji żywności, bezpieczeństwa oraz utrzymania żywotności i zaludnienia obszarów wiejskich w UE. Sposób wydatkowania w UE, w ramach takich polityk jak WPR, przynosi oczywistą wartość dodaną, której wagę należy uznać i ochronić.

Nie tylko my tak uważamy. Wraz z 28 innymi kluczowymi europejskimi organizacjami rolnospożywczymi przekazaliśmy już unijnym decydentom nasze jasne i proste stanowisko: dedykowany, zwiększony budżet WPR jest nie tyle kwestią zapewnienia wsparcia finansowego, co strategiczną inwestycją w odporność i bezpieczeństwo UE.

Był to także jeden z najważniejszych wniosków Dialogu strategicznego, które przedstawiono Pani we wrześniu: unijne rolnictwo musi przejść wiele zmian i transformacji, które mogą zostać przeprowadzone tylko i wyłącznie, jeśli będą one odpowiednio sfinansowane.

Jako że Komisja Europejska pracuje obecnie nad wnioskiem dot. WRF, którego publikacja spodziewana jest w lipcu 2025 r., wzywamy Szanowną Panią Przewodniczącą do nadania rzeczywistego priorytetu rolnictwu, jako niezbędnemu filarowi przyszłości UE oraz do przekucia Pani słów w czyny.

Wzywamy także Komisję do uwzględnienia automatycznego, elastycznego mechanizmu szybkiego reagowania w WRF, by móc dostosowywać przyznawane kwoty wsparcia finansowego w czasie rzeczywistym na podstawie faktycznie występującej inflacji, a nie inflacji prognozowanej.

Zawsze wierni ideom ojców założycieli, a więc pomysłodawców pierwszej wspólnej polityki UE, wzywamy dziś do zachowania jedności i siły, która spaja nasze rolnicze społeczności, a przez to także całą Unię Europejską.

Nasze społeczności potrzebują czegoś więcej niż obietnic, by móc rozkwitnąć! Niezbędne są stabilność, przewidywalność, zaufanie i pewność prawna.

Dlatego też zwracamy się z uprzejmą prośbą o zorganizowanie spotkania z Panią w celu kontynuowana dialogu, który zrodził się z protestów rolników, jakie odbywały się w 2024 r. Choć okno możliwości się zmniejsza, wciąż ufamy, że obecnie czas na dialog, a nie na zaniechanie. Dziękujemy za poświęconą nam uwagę.

Z poważaniem

Massimiliano Giansanti, Przewodniczący Copa

Lennart Nilsson,  Przewodniczący Cogeca